ānserisānser

Verba allata

A

  • Anseris ante ipsum magni iecur, anseribus par
altilis, et flavi dignus ferro Meleagri
spumat aper. post hunc tradentur tubera, si ver
tunc erit et facient optata tonitrua cenas
maiores. ‹tibi habe frumentum› Alledius inquit,
‹o Libye, disiunge boves, dum tubera mittas.› —Saturae D. Iuni Iuvenalis [1]
  • Avium primum habetur quod ex columbariis egeritur, deinde quod gallinae ceteraeque volucres edunt, exceptis tamen palustribus aut nantibus, ut anatis et anseris; nam id noxium quoque est. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae [2]

C

  • Cinaede Thalle, mollior cuniculi capillo
vel anseris medullula vel imula oricilla
vel pene languido senis situque araneoso,
idemque, Thalle, turbida rapacior procella,
cum diva mulierarios ostendit oscitantes:
remitte pallium mihi meum, quod involasti,
sudariumque Saetabum catagraphosque Thynos,
inepte, quae palam soles habere tamquam avita. —Carmina Catulli [3]
  • Clara in primis aculeatarum erynge est sive eryngion contra serpentes et venena omnia nascens. adversus ictus morsusque radix eius bibitur drachmae pondere in vino aut, si plerumque tales iniurias comitetur et febris, ex aqua. inlinitur plagis, peculiariter efficax contra chersydros ac ranas. omnibus vero contra toxica et aconita efficaciorem Heraclides medicus in iure anseris decoctam arbitratur. —Naturalis historia Plinii [4]
  • Coitus stimulat fel aprunum inlitum, item medullae suum haustae, sebum asininum anseris masculi adipe admixto inlitum; item a coitu equi Vergilio quoque descriptum virus et testiculi equini aridi, ut potioni interi possint, dexterve asini testis in vino potus portioneve adalligatus bracchiali; eiusdem a coitu spuma conlecta russeo panno et inclusa argento, ut Osthanes tradit. —Naturalis historia Plinii [5]
  • Confusus itaque et novitate facinoris attonitus quaerebam, quid excanduisset, aut quare anseris potius quam mei misereretur. At illa complosis manibus Scelerate inquit etiam loqueris? Nescis quam magnum flagitium admiseris: occidisti Priapi delicias, anserem omnibus matronis acceptissimum. Itaque ne te putes nihil egisse, si magistratus hoc scierint, ibis in crucem. —Satyricon T. Petronii Arbitri [6]
  • cutem in facie custodit adeps anseris vel gallinae. lichenas et murino fimo ex aceto inlinunt et cinere irenacei ex oleo; in hac curatione prius nitro ex aceto faciem foveri praecipiunt. tollit ex facie vitia et coclearum, quae latae et minutae passim inveniuntur, cum melle cinis. —Naturalis historia Plinii [7]

E

  • est vermiculus in lingua canum, qui vocatur a Graecis lytta, quo exempto infantibus catulis nec rabidi fiunt nec fastidium sentiunt. idem ter igni circumlatus datur morsis a rabioso, ne rabidi fiant. et cerebello gallinaceo occurritur, sed id devoratum anno tantum eo prodest. aiunt et cristam galli contritam efficaciter inponi et anseris adipem cum melle. saliuntur et carnes eorum, qui rabidi fuerint, ad eadem remedia in cibo dandae. —Naturalis historia Plinii [8]

F

  • fracto capiti aranei tela ex oleo et aceto inposita non nisi vulnere sanato abscedit. haec et vulneribus tonstrinarum sanguinem sistit, a cerebro vero profluentem anseris sanguis aut anatis infusus, adeps earundem alitum cum rosaceo. cocleae matutina pascentis harundine caput praecisum, maxime luna plena, lineo panno adalligant capitis doloribus liceo aut cera alba adda fronti inlinunt. et pilos caninos panno adalligant. —Naturalis historia Plinii [9]

G

  • gliris detracta pelle intestinisque exemptis discoquitur melle in vase novo. medici malunt e nardo decoqui usque ad tertias atque ita adservari, dein, cum opus sit, strigili tepefacta infundere. constat deplorata aurium vitia eo remedio sanari aut si terreni vermes cum adipe anseris decocti infundantur; item ex arboribus rubri cum oleo triti exulceratis et ruptis auribus praeclare medentur. —Naturalis historia Plinii [10]

I

  • ibium cinere cum adipe anseris et irino perunctis sic conceptos partus contineri, contra inhiberi venerem pugnatoris galli testiculis anserino adipe inlitis adalligatisque pelle arietina tradunt, item cuiuscumque galli, si cum sanguine gallinacei lecto subiciantur. cogunt concipere invitas saetae ex cauda mulae, si iunctis evellantur, inter se conligatae in coitu. —Naturalis historia Plinii [11]
  • Igni sacro medetur oesypum cum pompholyge et rosaceo, ricini sanguis, vermes terreni ex aceto inliti, gryllus contritus in manibus, quo genere praestat, ut qui id fecerit, antequam incipiat vitum, toto ei anno non accidat — oportet autem eum ferro, cum terra cavernae suae tolli —, anseris adeps, viperae caput aridum adservatum et combustum, dein ex aceto inpositum, senectus serpentium ex aqua inlita a balneo cum bitumine et sebo agnino. —Naturalis historia Plinii [12]

M

  • mammas a partu custodit adeps anseris cum rosaceo et araneo. Phryges et Lycaones mammis puerperio vexatis invenerunt otidum adipem utilem esse. iis, quae vulva strangulentur, et blattas inlinunt. ovorum perdicis putaminum cinis cadmiae mixtus et cerae stantes mammas servat. —Naturalis historia Plinii [13]
  • medicorum aliqui admixto anseris adipe taurorumque sebo et oesypo ad podagras uti iubent; si vero permaneat dolor, cum cera, myrto, resina, pice. sincera axungia medetur ambustis vel nive, pernionibus autem cum hordei cinere et galla pari modo. prodest et confricatis membris, itinerumque lassitudines et fatigationes levat. ad tussim veterem recens decoquitur quadrantis pondere in vini cyathis III addito melle. —Naturalis historia Plinii [14]

O

  • Oris saporem commendari adfirmant, murino cinere cum melle si fricentur dentes; admiscent quidam marathi radices. pinna vulturis si scalpantur dentes, acidum halitum faciunt. hoc idem hystricis spina fecisse ad firmitatem pertinet. linguae ulcera et labrorum hirundines in mulso decoctae sanant, adeps anseris aut gallinae rimas, oesypum cum galla, araneorum telae candidae et quae in trabibus parvae texuntur. si ferventia os intus exusserint, lacte canino statim sanabuntur. —Naturalis historia Plinii [15]
  • Ova autem anseris simplicia ad comedendum nociva sunt, nisi ab aliquo quolibet cibo coquantur. Sed et ova anetae ad comedendum mala sunt et hominem laedunt, sed tamen salubriora et meliora quam caro eius, quia tota fetidas quae in aneta est in carne ipsius remanet, et in ova plene non transit. —Subtilitates diversarum naturarum creaturum Hildegardis [16]

Q

  • qui in urinam canis suam egesserit, dicitur ad venerem pigrior fieri. mirum et de stelionis cinere, si verum est, linamento involutum in sinistra manu venerem stimulare, si transferatur in dextram, inhibere, item vespertilionis sanguinem collectum flocco subpositumque capiti mulierum libidinem movere aut anseris linguam in cibo vel potione sumptam. —Naturalis historia Plinii [17]

S

  • sativae quoque derasae sucus tepefactus auribus medetur; caro eius interior sine semine clavis pedum et suppurationibus, quae Graeci vocant ἀποστήματα. decoctae autem universae sucus dentium motus stabilit et dolores inhibet; vinum cum ea fervefactum oculorum etiam impetus. folia eius cum recentibus cupressi contusa et inposita, ipsa quoque tosta in argilla ac trita cum adipe anseris vulneribus medetur. —Naturalis historia Plinii [18]
  • sebum vituli cum anseris adipe et ocimi suco genarum vitiis aptissimum est. eiusdem medullae cum pari pondere cerae et olei vel rosacei addito ovo duritiae genarum inlinuntur. caseo molli caprino inposito ex aqua calida epiphorae sedantur; si tumor sit, ex melle; utrumque sero calido fovendum. sicca lippitudo lumbulis suum exustis atque contritis et inpositis tollitur. —Naturalis historia Plinii [19]
  • Si autem homo de libidine aut incontinentia leprosus efficitur, agrimoniam, et secundum eius tertiam partem hysopum, et aseri bis tantum ut istorum duorum est, in caldario coquat, et ex his balneum faciat, et menstruum sanguinem, quantum habere poterit, admisceat, et balneo se imponat: sed etiam de arvina anseris accipiat et bis tantum arvinae gallinarum. —Subtilitates diversarum naturarum creaturum Hildegardis [20]
  • stomacho inutiles Sextius Niger dicit, Olympias Thebana abortivas esse cum adipe anseris, aliqui purgari feminas foliis earum manus plenae mensura in oleo et vino sumptis. utique constat parturientes foliis substratis celerius solvi; protinus a partu revocanda, ne vulva sequatur. —Naturalis historia Plinii [21]

V

  • vituli, qui nondum herbam gustaverit, fimum mixto felle eiusdem et cute, quam relincunt angues, excalefactis prius auribus; lana autem medicamina ea includuntur. prodest et sebum vituli cum anseris adipe et ocimi suco, eiusdem medulla admixto cumino trito infusa, virus verrinum e scrofa exceptum, priusquam terram attingat, contra dolores; —Naturalis historia Plinii [22]

Vide etiam

Fontes

  1. 1.0 1.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura V, versus 114 — anseris
  2. 2.0 2.1 Lucius Iunius Moderatus Columella - De re rustica - Libri XII. ed. V. Lundström. Anno 1902-1917. (apud Vicifons): Liber II. Caput XIV. [1]  — anseris
  3. 3.0 3.1 Gaius Valerius Catullus, Carmina. 25. ad Thallum, versus 2 — anseris (Bibliotheca Augustana)
  4. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber XXII, cap. 8, [18] — anseris
  5. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 28, cap. 53, [261] — anseris
  6. 6.0 6.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Cap. CXXXVII. — anseris
  7. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 30, cap. 10, [29] — anseris
  8. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 29, cap. 32, [100] — anseris
  9. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 29, cap. 36, [114] — anseris
  10. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 29, cap. 39, [135] — anseris
  11. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 30, cap. 49, [142] — anseris
  12. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 30, cap. 32, [106] — anseris
  13. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 30, cap. 45, [131] — anseris
  14. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 28, cap. 37, [137] — anseris
  15. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 30, cap. 9, [27] — anseris
  16. Hildegardis Bingensis - Subtilitates diversarum naturarum creaturum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber primus. Cap. CLXXXV. - De ovis. Pagina 1201A — anseris
  17. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 30, cap. 49, [142] — anseris
  18. 18.0 18.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber XX, cap. 8, [16] — anseris
  19. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 28, cap. 47, [169] — anseris
  20. 20.0 20.1 Hildegardis Bingensis - Subtilitates diversarum naturarum creaturum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber primus. Cap. CXIV. - De agrimonia. Pagina 1176D — anseris
  21. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber XX, cap. 84, [226] — anseris
  22. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 28, cap. 48, [175] — anseris